مهمترین تغییرات ایزو ۹۰۰۱ – تغییرات ISO ۹۰۰۱:۲۰۱۵ – تعاریف و اصطلاحات در ویرایش جدید ایزو ۹۰۰۱،تعاریف و اصلاحات مرتبط با استاندارد ایزو ۹۰۰۱ بهصورت کامل (۶۹ اصطلاح) در قسمت اول الزامات بند ۳استاندارد ISO ۹۰۰۱:۲۰۱۵ آمده است در ویرایش قبلی تعاریف و اصطلاحات در استاندارد ISO ۹۰۰۰ مبانی و واژگان بهصورت کاملارائهشده بود و دربند ۳استاندارد ISO ۹۰۰۱:۲۰۰۸ فقط لغات محصول لحاظ شده بود. برخی از واژگان جدید مطرحشده نظیر: اطلاعات مستند شده،ریسک،عملکرد، برونسپاری شده، پایش،محیط کسب و کار،مشارکت و … – تفکر مبتنی بر ریسک در سرتا سر استاندارد البته تفکر مبتی بر ریسک همیشه به صورت تلویحی در استاندارد ایزو ۹۰۰۱ ویراش های قبلی بوده است اما در ویرایش جدید استاندارد ISO۹۰۰۱:۲۰۱۵، این موضوع با صراحت بیشتری مطرحشده است و تفکر مبتنی بر ریسک به عنوان الزامی برای استقرار، اجراء، نگه داری و بهبود مستمرسیستم مدیریت کیفیت لحاظ شده است. حذف بند نماینده مدیریت در ویرایش قبلی تاکید شده بود که حتماً باید یکی از مدیران ارشد بهعنوان نماینده مدیریت انتخاب شود اگرچه نقشی برای نماینده مدیریت از استاندارد ایزو ۹۰۰۱ ویراش جدیددر نظر گرفته نشده است امابه منظور آگاهی سازمان از تغییراتآیندهوتوسعه و اجراء در هر مرحله نماینده مدیریت نقش مهمی ایفا مینماید. که در سازمان هامی توانداین موضوع توسط مدیریت ارشد بهنمایندگانمدیریت یا مدیران تفویض شود. وظایف مشخصشده در بند ۵.۳ استاندارد ISO ۹۰۰۱:۲۰۱۵ توسط مدیریت ارشد، نظیر گزارش دهی عملکرد سیستم به نمایندگان مدیریتیامدیران ارشد تفویض میشود. بدین منظور وجود نماینده مدیریت در سازمانهای بزرگ ضرورت میباشد. حذف نظامنامه کیفیت بند ۴.۱ درک سازمان و محیط آن سازمان باید محیط بیرونی و درونی خود را بررسی نموده و جهتگیری های استراتژی جهت دستیابی به نتایج مورد انتظار سیستم مدیریت کیفیت را مشخص نماید. با این تغییر میتوان مدیریت استراتژیک را در سازمان پیاده سازی نمود. بند ۴.۳ درک و نیازها و انتظارات طرفهای ذی نفع بند ۴.۳ تعیین دامنه کاربرد سیستم مدیریت کیفیت در ویرایش قبلی استاندارد ISO ۹۰۰۱:۲۰۰۸، در صورتی که زیر بندهای بند ۷ در سازمان موضوعیت نداشت میتوانستیم از آن صرفنظر کنیم. در ویرایش جدید استاندارد ایزو،در صورتی که هرکدام از الزامات این استاندارد غیر قابل اجراء باشد توجیه برای هر یک از این بندهامشخصشده و آن بند کنار گذاشته می شوداین موضوع نباید بر توانایی یا مسئولیت سازمان برای اطمینان از انطباق محصولات و خدمات تاثیریداشته باشد. بند ۴.۴ سیستم مدیریت کیفیت و فرآیندهای سازمان این بند استاندارد جدید معادل بند ۴.۱ الزامات عمومی میباشد و موضوعات زیر در این بند لحاظ شده است: – ریسکها وفرصت ها مطابق الزامات بند ۶.۱ طرحریزی و اجراء میشود. – توجه به شاخصهای عملکردئ در تعیین معیارها و شاخصهای فرآیندها – فرصت هایی برای بهبود فرآیندها و سیستم مدیریت کیفیت دربند ۵.۲ خط مشی کیفیت در این بند استاندارد ایزو ۹۰۰۱،موضوعات زیر اضافهشده است. – خطمشی در دسترس ذی نفعان قرار گیرد. – خطمشی متناسب با محیط سازمان و ماهیت وجودی باشد. بند ۶.۱ اقدامات مرتبط با ریسکها و فرصتها سازمان باید ریسکها و فرصتهای مرتبط با محیط کسب و کار (در راستای بند ۴.۱ محیط کسب و کار و ۴ نیازها و انتظارات ذینفعان) وفرآیندهایسیستم مدیریت کیفیت (مطابق بند ۴.۴ سیستم مدیریت کیفیت و فرآیندهای آن) را تعیین نماید و الزامی جهت مدون نمودن فرآیندمدیریت ریسکوجود ندارد. البته این موضوع در استاندارد ایزو ۹۰۰۱ ویرایش قبلی نیز در قالب اقدام پیشگیرانه لحاظ شده بود در ویرایش جدید بند جداگانه ای برایاقدامپیسگیرانه تعریف نشده است و در قالب تفکر مبتی بر ریسک در سرتاسر استاندارد لحاظ شده است. بند ۶.۲ اهداف کیفیت و طرحریزی سیستم جهت دستیابی به آنها علاوه بر موارد ذکرشده در استاندارد ایزو ۹۰۰۱ ویرایش قبلی،اهداف کیفیت باید: – الزامات قابل کاربرد را در بر گیرد. – مرتبط با انطباق با محصولات و خدمات و افزایش رضایتمندی مشتری باشد. – پایش شود – در سازمان منتقلشده باشد. – در صورت تناسب بروز آوری شود در زمان طرحریزی اهداف کیفیت باید کارهای موردنیاز،منابع موردنیاز،مسئول انجام،زمان انجام و چگونگی ارشیابی اهداف مشخص شود. بند ۷.۱.۶ دانش سازمانی سازمان باید برای اجرای فرآیندهای سیستم مدیریت کیفیت دردستیابی به انطباق محصولات و خدمات، دانش موردنیاز را تعیین نماید بند ۷.۵ اطلاعات مستند شده این بند استاندارد و زیر بندهای آن، جایگزین بند ۴.۳.۳ کنترل مدارک، بند ۴.۳.۳ کنترل سوابق و الزامات مستندسازی در ویرایشISO۹۰۰۱:۲۰۰۸ شده است. ۸.۵.۳ اموال متعلق ب مشتری یا ارائهدهنده برونسازمانی با توجه به اینکه در ویرایش جدید به ذینفعان مرتبط با مسائل کیفیت توجه شده است، در این بند توجه به اموال ارئه دهنده برونسازمانی(تأمینکننده) نیز اضافهشده است. در ویرایش قبلی فقط به نگهداری اموال مشتری مدنظر قرارگرفته است. ۸.۵.۵ فعالیت های پس از تحویل در ویرایش قبلی استاندار ایزو ۹۰۰۱،درقسمت و، بند ۷.۵.۱ به این موضوع اشارهشده است در حالی در ویرایش جدید بندی مجرا برای اینموضوع در نظر گرفتهشده است. ۸.۵.۶ کنترل تغییرات کنترل تغییرات تولید و ارائه خدمات بهمنظور اطمینان از تداوم در انطباق با الزامات مشخصشده در ویرایش جدید اضافهشده است. ۸.۶ ترخیص محصولات و خدمات در ویرایش قبلی استاندار ایزو ۹۰۰۱،درقسمت و، بند ۷.۵.۱ به این موضوع اشارهشده است در حالی در ویرایش جدید بندی مجرا برای اینموضوع در نظر گرفتهشده است. بند ۹.۳ بازنگری مدیریت ورودی های بازنگری مدیریت نسبت به ویرایش قبلی تکمیل تر شده است و موضوعات زیر در بازنگری مدیریت لحاظ شده است: – اثربخشی اقدامات انجامشده برای ریسکها و فرصتها – مسائل مربوط به تأمین کنندگان و سایر طرفهای ذی نفع. – کفایت منابع مورد نیاز جهت اثربخشی سیستم مدیریت مدیریت کیفیت.
|